Saturday, November 30, 2013

Saturday, November 23, 2013

Эрдэм шинжилгээний бага хурал (2013 он)


Австралийн Геофизикийн холбооны Ерөнхийлөгч К.Сато

Австралийн Геофизикийн холбооны Ерөнхийлөгч К.Сато МГеофХ-ны урилгаар Монгол оронд зочилж 2013-12-03-нд оюутнуудтай, 2013-12-04-нд Геофизикчид, мэргэжилтнүүдтэй уулзах тул Сонирхсон хүмүүсийг хүрэлцэн ирэхийг урьж байна

Холбоо барих 99190497, 76010497

Монголын геофизикчдийн мэргэжил сурталчлах уламжлалт өдөрлөг

ФЭСМонголын геофизикчдийн мэргэжил сурталчлах уламжлалт өдөрлөг болон Монголын Геофизикийн Холбооны 20 жилийн ойг тэмдэглэх арга хэмжээний хүрээнд зохиогдох Эрдэм шинжилгээний бага хурал 2013 оны 12 дугаар сарын 13-ны өдөр 1300-1700 цагийн хооронд  МУИС-ийн хичээлийн төв байрны Дугуй танхимд болно.
Хуралд тавигдах аман болон ханын илтгэлүүдийг МУИС-ийн эрдэм шинжилгээний бичиг “ФИЗИК” сэтгүүлийн тусгай дугаарт эмхэтгэн хэвлүүлэх ба  өгүүллийг зохих форматын дагуу бэлтгэж 2013 оны 11 дүгээр сарын 30-ны өдрийг хүртэл t.narangarav@num.edu.mn хаягаар илгээнэ үү.
Жич: МУИС-ийн Физик сэтгүүлд хэвлэгдэх эрдэм шинжилгээний өгүүллийн форматыг хавсаргав.
Зохион байгуулагч: МУИС, ФЭС, Геофизикийн тэнхим
Холбоо барих утас: 96600446, 93057260

Friday, October 25, 2013

Геосоронзон орон гэж юу вэ? Ãàóñûí çàõèà (1777-1855)



Геосоронзон орон гэж юу вэ?
Ãàóñûí çàõèà  (1777-1855)
Õóóäàñ 2.
Би Германы нэгэн ядуу цэцэрлэгчийн хүү болон төрсөн. Би хүүхэд байхдаа аавынхаа ажлын цалингийн тооцооны алдаануудыг олон удаа олсон. Тэр нь надад тоглоомын талбайд тоглохоос илүү хөгжилтэй байдаг байлаа. 1-р ангид байхад багш анхны 100 бүхэл тооны нийлбэрийн тухай асуусан. Би цөөн секундэд хариулсан. Үнэндээ энэ маш хялбархан байсан. 100 хос тоог бодоод, 101с дээш нийлбэр бүрийг бодсон. 1+100, 2+99, .. –энэ шиг. Тэгээд 101 100 үржүүлэхэд 10100. 2т хуваахад хариу нь 5050 гарч байна. Та нар магадгүй õîæèì миний íýðýýð нэрлэгдсэн томьёо, нэгж, физик математикийн теоромуудыг анзаарсан байх. Би 30 настай байхдаа Готтенген их сургуульд профессор болсон áөгөөд потенциалын онол, õàìãèéí áàãà квадратын àðãà, арифметикийн онолд их дуртай. Би сфер хэлбэрийн гармоник анализыг ашиглан геосоронзон орны эрчимжилтийг тооцооллыг хийсэн áºãººä энэ талаар íîìíûõîî óíøèã÷èäòàéãàà óóëçàæ áàéãààäàà маш áàÿðòàé áàéíà. ̺í түүнчлэн эзэн хааны астрономийн нийгэмлэгийн тусламжтайгаар дэлхий даяар 100 гаруй àæèãëàëòûí öýã¿¿äэд геосоронзон орны эрчимжилтийн áîäèò утгуудыг хэмжсэн. Äàøðàìä äóðьäàõàä íàìàéã õýìæèñíýýñ õîéø геоñîðîíçîí îðíû эрчимжилт áàãàññààð áàéãàà гэж áè ñîíññîí. Ýíý ñàíààг минь үнэхээр çîâîîæ áàéíà.

Гамма каротажийн станц



Гамма каротажийн станц
                                                        
AUSLOG СТАНЦ 

ñýâñãýð õóðäàñíû äîîðõè í¿¿ðñ àãóóëñàí ÷óëóóëãèéí ýëýãäëèéí ò¿âøèíä õ¿íäèéí õ¿÷íèé, öàõèëãààí, ÷è÷èðõèéëëèéí õàéãóóëûí àðãóóäûã õýðýãëýõ áîëîìæòîéã õàðóóëæ áàéíà. Àëü ÷ òºðëèéí îðäîîñ ¿ë øàëòãààëàí á¿õ àíãèëëûí îðäûí í¿¿ðñíèé äàâõàðãóóä àãóóëàã÷ ÷óëóóëãààñàà íÿãòààðàà ñàéí (s=0,5-1ã/ñì3),  ÿëãàãäàõ áºãººä õóðäíû õóâüä ÷ (DV=0.5-1êì/ñ) ÿëãààòàé ó÷ðààñ öîîíîãò íÿãòûí Гамма-гамма каротаж, Акустик каротаж, áîëîí ãàäàðãóóãààñ õ¿íäèéí õ¿÷íèé áîëîí ÷è÷èðõèéëëèéí àðãûã õýðýãëýõ íü èë¿¿ çîõèìæòîé. Дàìæóóëàõ ÷àäâàð сайтай àíòðàöèò í¿¿ðñíèé  õóâüä öàõèëãààí øóãàì÷ëàë (ÝÏ), àëáàäìàë òóéëøðàëûí àðãà (ÂÏ), öàõèëãààí êàðîòàæ (òºëººëºõ ýñýðã¿¿öëèéí àðãà), çýðãèéã õýðýãëýõ íü èë¿¿ ¿ð ä¿íтэй.

Ураны хайгуулын ажлын үед авах цацрагын аюулгүй байдал, хяналтын хэмжилт хийх арга аргачлал, багаж тоног төхөөрөмж.

Газрын тосны хайгуулд сейсмохайгуулын аргыг хэрэглэх нь

Sunday, August 4, 2013

Цацрагийн ослууд

Цацрагийн зарим ослууд, тэдгээрийн сургамж, цацрагийн ослоос урьдчилан сэргийлэх нь

Ураны хайгуул, судалгаа-цацрагийн хяналт, нийтлэг зөрчлүүд

Цацрагийн хамгаалалт, аюулгүй байдлын холбогдолтой Монгол улсын хууль, дүрэм, стандарт, цацрагтай холбогдолтой үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөл ( 2008он )

What are Seismic Waves?

Making Waves: Seismic Waves Activities and Demonstrations

Seismic Waves

Нарны идэвхижил

Хүндийн хүчний орон гэж юу вэ?

Каротажийн хажуу бүсчлэлийн аргачлал

Wednesday, March 13, 2013

ГЕОЛОГИ, УУЛ УУРХАЙН ТОВЧ ТАЙЛБАР ТОЛЬ


Хөрс, ургамлын үе (A- horizon) - Хөрсний үржил шимтэй өнгөн хэсэг буюу хамгийн дээд талын үеийг ингэж нэрлэдэг. Энэ бүс нь органик материал, уусмал байдалтай эрдсүүдийг ихээхэн хэмжээгээр агуулсан байдаг.
Идэгдэл (Abrasion) - Чулуулгийн гадаргуу өөр хоорондоо үрэлцэх, шүргэлцэх мөн агаар болон усаар тээвэрлэгдэн байгаа эрдэс чулуулгийн хэмхдэсүүдийн нөлөөгөөр  эмтрэн унах замаар явагдах механик өгөршилийг ингэж нэрлэдэг.
Акрецийн шаантаг (Accretionary wedge) - Плитүүдийн субдукцийн явцад дээгүүр нь гулсаж буй плитүүдтийн дээр тээвэрлэгдэж ирсэн далайн царцдасын хэсэг болон тунамал хуримтлалын бөөгнөрөл юм
Акрецийн бөмбөг (Accretionary Lapill) - Энэ нь галт уулын гаралтай шаварлаг бөмбөлгүүдээс тогтдог бөгөөд галт уулын үнсэн үүлтэй хамт унадаг нойтон хэлтэрхийнүүдийн үр дүн юм. Тэд газар унаж хавтгай болох юмуу эсвэл газар дээр шидэгдсэн галт уулын үнсэн дээгүүр өнхөрч цасан бөмбөлөг адил өсөж томордог бөгөөд жижиг чулуу гэсэн Итали гаралтай үгнээс гаралтай.
Хүчиллэг цоргидос хий, Утаангир (Acid Fumaroles) - Энэ хий нь дараах төрлийн хийнүүдээс тогтдог. Үүнд хүхэрт ус төрөгч /HCI/, хүхрийн исэл /SO2/, аммиак /NH3/, хлор /Cl/, хүхэр/S/ мөн усны уур, төмөр, магни, хөнгөн цагаан, манган зэрэг металл элементүүд мөн агуулагдана. Энэ хийн температур нь 200-800°С байдаг.

Tuesday, March 12, 2013

Монгол хүн бүрийн үзэх ёстой бичлэг


Монгол Улсын Ерөнхий сайд асан Д. Бямбасүрэн гуай Оюутолгойн гэрээний талаар ярьсан

        МОНГОЛ ХҮН БҮР ҮЗЭЭСЭЙ!!! Монгол Улсын Ерөнхий сайд асан Д. Бямбасүрэн гуай Оюутолгойн гэрээний талаар ярьсан хэсгийг тасдан орууллаа.. Үзээд цааш нь SHARE хийгээрэй. Сэтгэгдлээ бичээрэй..
https://www.facebook.com/photo.php?v=423329851086753&set=vb.378786168874455&type=2&theater 

Profiling method

Society of Exploration Geophysicists сайтны гишүүн болох заавар



Эрдэс ба чулуулгийн диэлектрик нэвтрэх чадвар ШУТИС-ГГТС багш Т.БЯМБАСҮРЭН

1. Диэлектрик:

Ердийн нөхцөлд цахилгаан гүйдлийг дамжуулдаггүй бодисыг хэлнэ.

Дамжуулагчаас ялгаатай нь диэлектрикт чөлөөт цэнэг зөөгчүүд буюу цахилгаан орны үйлчлэлээр эмх цэгцтэй хөдөлгөөнд орж дамжуулалтын цахилгаан гүйдэл үүсгэж чадах тийм цэнэгт бөөмс байдаггүйд оршино.

Диэлектрикт :
                         - Хий
                         - Шингэн (нэрсэн ус, бензол, нефть, ургамлын тос...)
                         - Хатуу бие (шил, шаазан, гялтгануур...) хамаарна (иончлолд ороогүй)

             Диэлектрикүүд ρ-106-1015
             Металлууд ρ-10-8-10-6
                    ρ-хувийн цахилгаан эсэргүүцэл

 Туйлширсан диэлектрик:
                    - чиглэлт туйлшрал
                    - электронт туйлшрал
                    - ионт туйлшрал

Монголын геофизикийн шинжлэх ухааны өнөө ба ойрын зорилт П.Дугараа

Шинжлэх Ухаан Технологийн Их Сургууль

    Геофизикийн шинжлэх ухааныг дэлхий судлал талаас нь авч үзвэл өнө эртний хүн төрлөхтний танин мэдэхүйн түүхэн хөгжилтэй холбоотой гэж үзэж болно. Харин ашигт малтмал, эрэл хайгуул, улс ардын аж ахуй хэрэглээ талаасаа авч үзвэл 20-р зууны эхэн үеэс харьцангуй залуу салбарт тооцогддог.

    Манай улсын хувьд агаар мандал, сансар судлал, цаг уур, газар хөдлөл гэх мэт суурь судалгааны чиглэл, дэлхийн чулуун мандал, геологийн зураглал, ашигт малтмалын эрэл, хайгуулын судалгаанд орчин үеийн шинэ дэвшилт техник чиглэлээр хэрэглэж ирсэн уламжлалтай.

      Нэн ялангуяа ашигт малтмалын эрэл, хайгуулын геофизикийн судалгааны аргуудыг Хөдөө аж ахуйн бэлчээр усжуулалт, газар тариалан, хүн ардын усан хангамж, зам харилцаа, цахилгаан эрчим хүч, уул уурхай, барилга хот байгуулалт, зам гүүр тавих гэх мэт улс ардын бүхийл салбарт өргөнөөр хэргэлдэг боллоо.

Monday, March 11, 2013

CG-5 AUTOGRAV (scintrex)



CG-5 AUTOGRAV (SCINTREX)
  Мэдрэгч элемент нь уян харимхай хайлуулж хийсэн кварц системд тулгуурлан хийгдсэн. Массд үйлчилж буй гравитацын хүч нь кварцан пурш ба харьцангуй бага цахилгаан статик хүчээр баланслагдах буюу буцаж анхны байдалдаа орно. Массын байрлал нь гравитацийн хүчээр оорчлогдох ба шилжилт мэдрэгч конденсатораар массын шилжилтийг мэдэрнэ. Мэдээж цэнэг хураагуурын ялтас дээр электростатик цэнэг хуримтлагдана. Хуримтлагдсан цэнэгтэй ялтсанд автомат гэдрэг хэлхээгээр тогтмол гүйдэл өгөхөд энэ хэлхээ нь уг массыг анхны байрлалд авчирна. Энэ хүчдлийг Calibration Voltage гэж нэрлэсэн байх ба энэ хүчдэл хэр зэрэг их байна мөн төдийчинээн татах хүч их байна, мөн татах
хүчийг хэмжиж байгаа хэрэг гэсэн үг. Энэ татах хүчний хэмжээг (вольтыг) тоон утганд хувиргаад багажны хэмжих системд дамжуулаад тэнд боловсруулалт хийгдэж (засварууд) дэлгэцэнд гаргах хадгалагдах зэрэг ажиллагаанд шилжинэ.
ADCL буюу сигналыг тоон хэлбэрт хувиргагч нь 6 сек тутамд гравитийн дохиог хүлээн авна. Ийм тусдаа авсан хэмжилт нь дундажлагдаад сейсмийн фильтрээр дамжина. Энэ дундаж утга стандарт хазайлтын хамт дэлгэцэнд гарна. Систем аналог-тоон хувиргагчийн тохиргоог автоматаар ашиглаж хийнэ. Хэмжилтийн 5 секунд тутамд хазайлтын ба удаан хугацааны сенсорын гулсалтыг хэмжилтэнд засвар хийнэ.
“Mongolia Mineral Exploration Roundup 2013” болно

    Уул уурхайн яам, Ашигт малтмалын газар, ШУТИС-ийн Геологи, газрын тосны сургууль, МУИС-ийн Геологи, газарзүйн сургууль, ШУА-ийн Палеонтологийн төв, Геологи эрдэс баялгийн музей, “Монголын Үйлдвэрлэлийн Геологчид” холбоо, Монголын Геологийн холбоо, Монгол Улсын Өрөмдлөгийн холбоо, Монголын Геофизикчдийн холбоо хамтран “Mongolia Mineral Exploration Roundup 2013” чуулга уулзалтыг гуравдугаар сарын 21, 22-нд РЦНК-д зохион байгуулахаар болжээ.

   Уулзалтын үеэр геологи стратиграфи, тектоник магматизм, ашигт малтмал металлогени, ашигт малтмалын ордын эрэл хайгуулын аргачлалын талаар илтгэл тавьж, хэлэлцүүлэг өрнүүлэх аж.

   Мөн үеэр геологчдын цуглуулсан өвөрмөц сонин чулуулаг, эрдэс хүдрийн дээжсийг танилцуулсан үзэсгэлэн нээгдэх юм.


Дэлгэрэнгүй мэдээллийг www.mmer.mn болон 88116586 дугаарын утаснаас лавлана уу.

Tuesday, January 8, 2013

Гидрогеофизик


SCIP SampleCore IP Tester

SCIP Sample Core 
IP Tester

Хэрэглээ: Чулуулгийн цахилгаан туйлшрал болон цахилгаан эсэргүүцлийг тодорхойлдог.
Давуу тал:
1. Чулуулгийн цахилгаан туйлшрал болон цахилгаан эсэргүүцлийг хэсжинэ.
2. Зөөврийн компьютертэй
3. Windows Mobile 5.0 системтэй
4. Арифметик, логарифм, семи-логарифм хэлбэрээр тодорхойлно. Мөн хэрэглэгч    өөрөө үйлдлийг тохируулах бололмжтой.
5. Компьютерт утас, wireless, Bluetooth-ээр холбогддог.